گاهی که از فرزند 3 ساله ام می خواهم کاری را انجام دهد روبه روی من می ایستد و سرش را باالا نگه می دارد ، دست هایش را مشت می کند و پاهایش را “محکم بر زمین می کوبد و دندان هایش را به هم فشار می دهد و فریاد می زند ” نمی خواهم
سؤالاتی که والدین می پرسند:
چه کودکی لجباز نامیده می شود ؟
چه عواملی منجر به لجبازی در کودک می شود و آن را تشدید می کند ؟
آسیب های لجبازی برای کودک چیست ؟
با کودک لجبازم چه کنم ؟
آنچه باید بدانیم:
یکی از مراحل رشد طبیعی کودک وقتی است که به دنبال شناخت محیط اطراف و پیدا کردن جایگاه خود در آن است . این مرحله در حدود سه سالگی به بعد آغاز می شود و با واکنش های مختلفی همراه است که از جمله ی آنها ابراز مخالفت است . گذشتن ازاین مرحله برای رشد شخصیت کودکان بسیار ضروری است . کودک به دنبال کسب استقلال است و در این مسیر مخالفت نشان می دهد و پا فشاری می کند . در این میان اگر پدر و مادر و اطرافیانی که نقش تأثیر گذار بر کودک دارند ، برخورد صحیح با او را بدانند در این باره کمک قابل توجهی کرده اند . در واقع با نشان دادن همین رفتارهاست که کودک می آموزد چگونه در برابرشرایطی که نباید آن را بپذیرد پاسخ ” نه ” بدهد و همچنین پایه های اعتماد به نفس و عزت او شکل می گیرد .

متأسفانه پدران و مادران اغلب مخالفت فرزند خود را به حساب لجبازی و سرکشی می گذارند و با بی حوصلگی و عصبانیت او را سرزنش و دعوا می کنند و آگاه نیستند که با این برخورد های نا مناسب ممکن است آسیب های خیلی جدی به شخصیت او وارد کنند ، به گونه ای که او در آینده نتواند به طور منطقی با مشکلات رو به رو شود . باید توجه داشت که کودک نمی تواند منطق بزرگسالان را بفهمد و درک کند که پدر و مادر چرا از مخالفت او چنین آشفته می شوند و در مقابل والدین هم باید درک کنند این رفتار کودک کاملاطبیعی است . امر و نهی بیش از حد دور از منطق است . آنان نباید فکر کنند اگر فرزندشان در برابر تمام دستوراتشان بی چون و چرا اطاعت می کند نشانه بسیار خوبی است ، کودکی که تعادل شخصیت دارد در مراحل سنی خاصی ” نه گفتن ” را می آموزد و تجربه می کند . کودک با گذشت زمان و افزایش سن حرف شنوی بهتری از بزرگسالان خواهد داشت.
نبایدها
– از کوره در نروید و عصبانی نشوید ، او یک کودک است ؛ در بسیاری از موارد لجبازی کودکان نتیجه عصبانیت شماست ، روی دستورات خود پا فشاری و اصرار نکنید این کار به لجبازی کودک دامن می زند .
-کودک را با کلماتی مثل ” بچه لجباز ” و ” بچه بد ” صدا نزنید .
– در حضور کودک با همسرتان جر و بحث نکنید شما الگوی کودک خود هستید.
– کودکتان را به کاری که دوست ندارد مجبور نکنید .
– به رفتارهای نا درست کودک توجه نکنید ؛ چرا که توجه شما باعث تقویت این رفتار ها خواهد شد.
– بیش از حد دستور ندهید ؛ این کار لجبازی کودک را بیشتر می کند.
– انتظار و توقع بی جا نداشته باشید ، کاری را از کودک بخواهید که قبلا انجام آن را به او آموزش داده باشید. — هیچگاه او را تهدید نکنید که دوستش نخواهید داشت ، شما پناهگاه او هستید.
– حتی المقدور به طور مستقیم امر و نهی نکنید ؛ مثلا به جای آنکه به او بگویید ” این قدر روی مبل نپر ” به او بگویید ” اگر روی مبل ها بپری ، آنها خراب می شوند و به زحمت می افتیم ، می توانی راحت روی مبل بنشینی و تلویزیون تماشا کنی.
بایدها
” پیش از هر چیز والدینی صبور باشید و از تلاش خود مأیوس نشوید ”
– تشویق کودکان را جدی بگیرید .
– قوانین را واضح و در حد فهم کودک بیان کنید تا کاملا متوجه شود، چگونه باید رفتار کند . مثلا بگویید ” دوست داری یاد بگیری من و بابا چطور مسواک می زنیم که همیشه دندان هایمان تمیز است ؟ ” و بعد شیوه صحیح مسواک زدن را به او بیاموزید .
– به او فرصت دهید تا با شما همکاری کند مثالً به جای آنکه بگویید ” برو کنار ، توی دست و پای من نباش ” بگویید ” می توانی به من کمک کنی ؟ من خیلی خوشحال می شوم که برای پذیرایی از مهمان ها ظرف ها را روی میز بچینی ؟
– وقتی که کار خوبی انجام می دهد از او تشکر کنید ، مثلا بگویید” فکر نمی کردم اینقدر خوب اتاقت را مرتب کنی ؛ ممنونم ، کار من را آسان کردی ” دقت کنید که تشویق شما از رفتارهای خوب او باشد نه از شخصیت او ، در غیر اینصورت باعث تثبیت رفتارهای منفی او می شوید .
– برای کاری که می خواهید انجام دهید دلیل منطقی بیاورید.
– اگر بعد از دو یا سه بار تذکرتان باز هم مقاومت کرد با ذکر دلیل از تنبیه کوچکی استفاده کنید ، مثلا فعالیت او را متوقف کنید . اگر در حال تماشای تلویزیون است آن را خاموش کنید و به او بگویید ” چون کاری را که گفتم انجام ندادی ، تلویزیون تا 10 دقیقه خاموش است . دیگر از او شکایت نکنید و به بحث و جدل نپردازید و پس از 10 دقیقه تلویزیون را حتماً روشن کنید .
– او می خواهد استقالل خود را به دست آورد . سعی کنید این نیاز او را تأمین کنید ، مثلا به او اجازه انتخاب بدهید ” دوست داری با کدام یکی از لباس هایت به مهمانی برویم ؟ ” و یا ” به نظر تو تعطیلات آخر هفته به سینما برویم یا پارک ؟
– به دستوراتی که به او می دهید و نحوه ی بیانتان بیشتر دقت کنید . مثالً به جای آنکه بگویید ” اینقدر خواهر کوچک خود را اذیت نکن ، نزدیکش نیا ، برو آن طرف ” می توانید بگویید ” می دانم که خیلی دوستش داری ولی او خیلی کوچک است و نمی فهمد که تو او را می بوسی و نوازش می کنی .وقتی دستت را روی صورتش می گذاری احساس خفگی می کند ” در این حین با گذاشتن دست خود روی صورتش این تجربه نا خوشایند را برای چند لحظه به وجود آورید و بگویید ” ببین به خاطر همین گریه می کند .
– با آرامش و با حوصله دلیل کارتان را توضیح دهید . مثالً به جای آنکه بگویید ” صد بار گفتم به وسایل پدرت دست نزن ” بگویید ” دخترم اگر من بدون اینکه به تو بگویم عروسکت را بردارم و جای دیگری بگذارم تو ناراحت نمی شوی ؟ هیچ کس دوست ندارد کسی بدون اجازه به وسایلش دست بزند ”
نویسنده:اعظم ربیع زاده ،روانشناس کودک

به عنوان فردی که برای گذران زندگی به مغزم تکیه و اعتماد می کنم مهمترین ترس من در زندگی زوال عقل است

کمی قبل از اینکه سازمان بهداشت جهانی کرونا را به عنوان پاندمیک در سراسر جهان معرفی کند، یکی از مراجعینم که دیوید نام دارد با احساس غمگینی زیادی با من تماس گرفت. او بیان کرد که مادرش به طور ناگهانی بعد از یک دوره کوتاه بیماری فوت شده است. زمانی که با هم صحبت می کردیم دیوید از اینکه علت فوت مادرش ممکن است از کرونا باشد هیچ اطلاعی نداشت

نوروفیدبک چیست ؟ نوروفیدبک به معنی آموزش دادن مغز توسط خود مغز است. در حقیقت مغز با فیدبک هایی (بازخورد) که از بدن و محیط اطراف خود می گیرد به کنترل و تنظیم کارکردهای مختلف جسمی و روانی و تعامل با محیط می پردازد. دستگاه نوروفیدبک نیز با اطلاعاتی که از امواج مغزی ارائه می

افسردگی! اختلالی که این روزها بدلیل مشکلات زندگی بسیار شایع شده است. (بخصوص در زنان) اگرچه همگی افسردگی را با غم و اندوه می شناسیم اما موضوع فراتر از آن است! چرا که علائم زیادی حتی در جسم شما نیز ایجاد می شود

خيلی ها هنوز بر اين باور هستند که ازدواج هندوانه دربسته‌ای است که تا باز نشود، خوبی و بدی آن مشخص نمی شود.  اکثر افرادی هم که اين حرف را می زنند، خودشان تجربه ناخوشايندی از ازدواجشان داشته‌اند و بيشتر قسمت و تقدير الهی را مقصر می دانند و نه انتخابی که خودشان کرده‌اند

زندگی همیشه با چالش همراه است. بعضی از آنها می‌تواند تاثیر عمیقی در فرد بگذارد و ادامه زندگی را برای او غیرممکن کنند، مثلا مرگ یکی از عزیزان و شکست در روابط عاشقانه. در اینگونه موقعیت‌ها و مشکلاتی که ناگهانی در زندگی پدیدار می‌شوند، می‌توانیم از متخصص و مشاوره روانشناسی کمک بگیریم